першыя беларускія мовазнаўцы я карскі я лёсік с некрашэвіч м байкоў п бузук м гарэцкі

Аднак першым старшынёй Інбелкульта давялося стаць С. Некрашэвічу. Першым вучоным сакратаром установы быў У. Чаржынскі, першымі правадзейнымі членамі – Яўхім Карскі, Янка Купала (Іван Луцэвіч), Якуб Колас (Кастусь Міцкевіч) і Язэп Лёсік. Сярод першых навуковых супрацоўнікаў Інбелкульта – географ М. Азбукін, матэматык Л. Більдзюкевіч, геолаг і літаратар М. Грамыка, юрыст М. Гуткоўскі, філолаг М. Байкоў, матэматыкі Ф. Бурак і А. Круталевіч, батанік В. Міхальскі, хімік Ч. Родзевіч, літаратуравед М. Піятуховіч, пісьменнік Змітрок Бядуля (С. Плаўнік).

Старшынём стаў С. Некрашэвіч, сакратаром - М. Байкоў, на няштатных пасадах працавалі М. Азбукін i К. Міцкевіч (Якуб Колас). Камісія паставіла задачу па магчымасьці падрыхтаваць поўны акадэмічны слоўнік жывой беларускай мовы аб'ёмам каля 160 друкаваных аркушаў. Быў навязаны кантакт з профільнай камісіяй па ўкладаньні поўнага слоўніка жывой украінскай мовы пры Ўкраінскай Акадэміі навук, куды ў сакавіку 1925 г. быў выпраўлены М. Байкоў. Старшыня камісіі С. Некрашэвіч, які ў той час быў у Ленінградзе, наладзіў сувязь з тамтэйшымі лексыкографамі [10]. Там ён арганізаваў выпісваньне картак зь б

Адам Багдановіч, Мікалай Байкоў, Пётр Бузук, Іван Бялькевіч, Вацлаў Ластоўскі, Яўген Воўк-Левановіч, Язэп Лёсік, Сцяпан Некрашэвіч, Браніслаў Тарашкевіч, Леанід Цвяткоў - што ні імя, сапраўдная эпоха ў гісторыі матчынай мовы. На думку іх паслядоўніка, вядомага мовазнаўцы другой паловы таго ж XX стагоддзя прафесара Аркадзя Жураўскага, "найбольш значным спецыялістам у беларускім мовазнаўстве таго часу аказаўся Сцяпан Міхайлавіч Некрашэвіч, які за параўнальна кароткі час праявіў сябе як здольны арганізатар беларускай мовазнаўчай навукі і адначасова як старанны даследчык з шырокім дыяпазонам

Аўтар першага паслярэвалюцыйнага «Беларускага лемантара» (1922 г., 6-е выданне — 1929), школьнай чытанкі «Роднае слова» (1923, 4 выданне — 1925), суаўтар буквара для ліквідацыі непісьменнасці сярод дарослых «Наша сіла — ніва і машына» (1925). Найважнейшыя працы ў галіне лексікаграфіі — «Беларуска-расійскі слоўнік» (1925), «Расійска-беларускі слоўнік» (1928, абодва — разам з М. Я. Байковым); «Праграма для збірання асаблівасцей беларускіх гаворак і гаворак, пераходных да суседніх моў» (1927, разам з П. А. Бузуком). Рец. на кн.: Некрашэвіч С., Бузук П. Программа для збірання асаблівасцяй беларускіх гаворак i гаворак пераходных да суседніх моў. Мовазнаўцы Беларусі.

Беларускі мовазнавец-славіст, педагог П.А. Бузук нарадзіўся 14 лі-пеня 1891 г. у в. Цярноўка ў Малдавіі. У 1916 годзе скончыў гісто-рыка-філалагічны факультэт Адэскага ўніверсітэта, з 1920 года дацэнт гэтага ж факультэта. Доктар філалагічных навук (1924), прафесар (1925). Я. Лёсік часта выступаў у друку з грунтоўнымі артыкуламі аб культуры беларускай літаратурнай мовы і аб мове мастацкай літара-туры і аўтарскіх стылях. Аўтарытэт Я. Лёсіка як таленавітага мова-знаўца несупынна рос. М. Байкоў быў перакананым прыхільнікам ачышчэння беларускай літаратурнай мовы ад непатрэбных запазычанняў і стварэння навуковай тэрміналогіі на народнай аснове.

Чалавек, слова і кніга. Мы дзеці мовы беларускай! Лёля Багдановіч. Наша мова журавінкай І вясёлкавым мастком Лашчыць кожную хвілінку, І бярозку, і ялінку, І сунічку пад кустом. Гэта ластаўка пад стрэшкай І стракаты дзяцел, Гэта маміна ўсмешка, Павучок, які за печкай Сплёў гамак у хаце. Наша мова – гэта бусел, Белавежскія зубры. І я вельмі ганаруся, Што і ў радасці, і ў скрусе Мы з ёй верныя сябры! Пятрусь Броўка. Родныя словы. Яны даспадобы мне, хай і старыя, Не толькі ў гучанні хвалюючы змест. Як многа гавораць мне назвы такія —. Мінск, Пінск

У мiнулым стагодзi беларускае мовазнаўства iшло складаным, пакручастым шляхам, i на тым шляху былi як уздымы, так i прыкрыя заняпады. Далека не заўседы ўмовы спрыялi развiццю навукi пра беларускую мову. Але аккурат у гэты час беларуская лiнгвiстыка аформiлася як самастойная, важная ў дзяржаўнай iерархii i прызнанная ў мiжнародным маштабе галiна гуманiтарных ведаў. Ля вытокаў беларускага мовазнаўства стаяў выдатны лiнгвiст Сцяпан Мiхайлавiч Некрашэвiч.

Ён арганізаваў у Адэсе трыццаць беларускіх школ, стаў аўтарам першага "Буквара" Савецкай Беларусі, ініцыятарам стварэння і першым кіраўніком Інбелкульта. Настаўнік, салдат на перадавой Першай сусветнай, апантаны нацыянальнай ідэяй эсэр — ідэйны праціўнік бальшавікоў, супрацоўнік Наркамата асветы Савецкай Беларусі, ініцыятар і першы кіраўнік Інстытута беларускай культуры, віцэ-прэзідэнт Нацыянальнай акадэміі навук, дырэктар Інстытута мовазнаўства, ссыльны, пазбаўлены ўсіх званняў і рэгалій, асуджаны і расстраляны "вораг народа", рэабілітаваны і адноўлены на пасадзе акадэміка Сцяпан Міхайлавіч Некрашэвіч нарадзіўся ў красавіку 1883 года ў вёсцы Данілаўка

Прадмет, задачы і значэнне курса "Гісторыя беларускага мовазнаўства". Развіццё граматычнай думкі ва ўсходніх славян старажытнай пары, перадумовы кнігадрукавання. Старажытныя ўсходнеславянскія лексікаграфічныя дапаможнікі. Развіццё мовазнаўства ў ХІХ ст. Цікавасць грамадства да сваёй мовы, гісторыі яе фарміравання і развіцця з’явіліся перадумовамі складвання звестак аб мове і гісторыі яе развіцця ў асобную дысцыпліну – гісторыю мовазнаўства. Беларускае мовазнаўства – навука аб беларускай мове, яе вывучэнні і развіцці. Такім чынам, у межах гісторыі беларускага мовазнаўства вывучаюцца, даследуюцца і разглядаюцца ў першую чаргу працы аб беларускай мове.

Беларускі мовазнавец С.М. Некрашэвіч нарадзіўся 8 мая 1883 года ў вёсцы Данілаўка Светлагорскага раёна Гомельскай вобласці. Пасля заканчэння Панявежскай настаўніцкай семінарыі (1908) настаўнічаў. Скончыў Віленскі настаўніцкі інстытут (1913). Улічваючы вялікую патрэбу ў лексікаграфічных даведніках практычнага тыпу, С.М. Некрашэвіч і М.Я. Байкоў па даручэнні Інбел-культа ўзяліся за падрыхтоўку перакладных слоўнікаў. У 1925 годзе яны выдалі “Беларуска-расійскі слоўнік”, у 1928 – “Расійска-беларускі слоўнік”. Працы адыгралі вялікую ролю ў фарміраванні беларускай літаратурнай мовы. С.М. Некрашэвіч шмат займаўся і правапісам.

Ніводная навука не існуе без сваіх «стваральнікаў», нават пры тым, што канкрэтныя палажэнні асобных з іх з цягам часу могуць станавіцца неактуальнымі і нават пачынаюць лічыцца памылковымі. Але, як вядома, трывалыя, сапраўдныя, сталыя навуковыя веды і здабываюцца падчас дыскусійных пошукаў. І абмінаць увагай тых, хто займаўся пошукамі, не цікавіцца тым, па якіх шляхах блукала навуковая думка перш чым трапіць у якасці аксіёмы на старонкі падручнікаў, – значыць, свядома абмяжоўваць сваю адукацыю і кругагляд, аў маральным сэнсе – без удзячнасці і павагі праігнараваць жыццё і дзейнасць навукоўцаў.

18 лютага (6 лютага па старым стылі) спаўняецца 125 гадоў з дня нараджэння класіка беларускай літаратуры, аднаго з пачынальнікаў сучаснай нацыянальнай прозы, драматурга, публіцыста, вучонага, педагога Максіма Гарэцкага. TUT.BY актуалізаваў свой стары матэрыял і згадаў біяграфію і творчасць пісьменніка. Максім Гарэцкі з жонкай Леанілай Чарняўскай-Гарэцкай і дзецьмі Леанідам і Галінай. 1923 год. Максім Гарэцкі нарадзіўся у 1893 годзе ў вёсцы Малая Багацькаўка, што на Мсціслаўшчыне, у сялянскай сям'і, дзе акрамя яго было яшчэ чацвёра дзяцей. Хлопчык меў добрую музычную памяць і граў на скрып

Супрацоўнічаў з беларускім фалькларыстамі і этнографамі П. Шэйнам, М. Нікіфароўскім, Е. Раманавым, падтрымліваў першыя беларускія выдавецтвы, «Нашу ніву», Беларускі навукова-літаратурны гурток студэнтаў Пецярбургскага універсітэта. Перапісваўся з Я. Купалам, Я. Коласам, М. Гарэцкім, С. Некрашэвічам, І. Замоціным, Я. Хлябцэвічам, М. Шчакаціхіным. Мужам дачкі Я. Карскага Наталлі быў В. І. Баркоўскі. Навуковая дзейнасць. Яўхім Карскі аўтар больш як 700 прац па славістыцы, беларусістыцы і русістыцы, у т.л. даследаванняў па гісторыі беларускай мовы, дыялекгалогіі, фальклоры, этнаграфіі, гісторыі бе

Творы на тэму беларускай прыроды: Канстанцыя Буйло. «Мой Мурка», «У лесе».

Народныя беларускiя святы. Матэрыялы для работы з выхаванцамі. Летний оздоровительный лагерь. Ясли-сад № 14 г. Кобрина. Новости учреждения. Родителям. Образовательные услуги. Беларускія народныя святы і абрады. "Размауляй па-беларуску". Летний оздоровительный лагерь 2020. Фото. Бережливым буду Я! Советы по экономию энергии. "Мы - дети солнца".

Беларуская мова ў ім перадавалася не кірылічным, а лацінскім шрыфтам — беларускай лацінкай. Другі прыжыццёвы зборнік «Смык беларускі» Францішак Багушэвіч выдаў, хутчэй за ўсё, у Познані ў 1894 годзе. Даследчыца Жанна Некрашэвіч-Кароткая лічыць, што прыналежнасць да шляхецкага саслоўя была ў ХІХ стагоддзі спосабам ідэнтыфікацыі: калі шляхціц, то паляк. Прычым слова «паляк» выкарыстоўвалася для абазначэння не этнічнай, а дзяржаўнай прыналежнасці. У гэтых умовах Францішак Багушэвіч напісаў: «Маліся ж, бабулька, да Бога, каб я панам ніколі не быў», сцвярджаючы нешляхецкую і няпольскую нацыянальную прыналежнасць мясцовага насельніцтва.

5. Гэты беларускі мовазнавец-лексікограф, этнограф, фалькларыст, педагог, паэт, перакладчык, грамадскі дзеяч, чалавек вялікай эрудыцыі свае першыя працы прадстаўляе на суд навуковай грамадскасці ў 62 гады, а галоўную, у якой падаецца больш за 30 тыс.слоў, запісаных ім у Магілёўскай, Мінскай і Гродзенскай губернях, слоў, выбраных з беларускага фальклору, старабеларускіх пісьмовых помнікаў і філалагічных зборнікаў, заканчвае ў 75. Запішыце прозвішча гаэтага мовазнаўца і назву работы, якая стваралася ім на працягу дваццаці гадоў. 9. Гэты вядомы беларускі пісьменнік, этногрф, краязнавец, фалькларыст 6. У выніку першай паездкі М. Багдановіча на Беларусь у 1911г. ім быў напісаны цыкл вершаў “Мадонны”.

Былі надрукаваны першыя падручнікі па беларускай мове, сярод. іх найбольшае значэнне мела “Беларуская граматыка для школ” Браніслава. Тарашкевіча. падручнікаў па беларускай мове, найперш Я. Лёсіка, паклала пачатак. навуковай распрацоўцы правапісных і граматычных норм беларускай мовы. Пачатак беларусізацыі пасля утварэння БССР. Пасля утварэння БССР (1919) пачалася беларусізацыя ўсіх сфер жыцця, з 1924. г. беларуская мова стала дзяржаўнай. . “Практычны расійска-беларускі солоўнік” М. Байкова і М. Гарэцкага. (1924). . “Беларуска-польска-расейска-лацінскі батанічны слоўнік” М. Байкова і А. Бараноўскага (1927). . “Беларуская праўная тэрміналогія” М. Гуткоўскага (1927).

Беларускі мовазнавец Сцяпан Міхайлавіч Некрашэвіч нарадзіўся 8 мая 1883 г. у в. Данілаўка Светлагорскага раёна Гомельскай вобласці. Скончыў Віленскі настаўніцкі інстытут (1913). 3 1918 г. загадваў беларускай секцыяй пры губернскім аддзеле народнай асветы г. Адэса, вёў арганізацыйную і культурна-масавую работу сярод дэмабілізаваных беларусаў-салдат і беларусаў-бежанцаў. С.М. Некрашэвіч шмат займаўся правапісам і беларускай дыялекталогіяй. Распрацоўкі Сцяпана Міхайлавіча Некрашэвіча ў галіне лексікаграфіі залажылі тэарэтычныя асновы і прынцыпы стварэння дыялектных слоўнікаў беларускай мовы. (Паводле К. Германовіча). ВАЦЛАЎ ЛАСТОЎСКІ.